Balon yok!
Ocak ayında ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanlığı koltuğuna oturacak olan Janet Yellen, “Kriz Kahini” lakaplı ünlü ekonomist Nouriel Roubini ve İsviçreli Dr. Kıyamet lakaplı yatırımcı Marc Faber’in de aralarında bulunduğu 10 ünlü isim küresel balon riski konusundaki görüşlerini açıkladılar: “Henüz balon yok ama tehlike var!”
Janet Yellen: “Fiyatlar balona işaret etmiyor”
Senato’daki oturumda “Hisse fiyatlarında son derece güçlü bir yükselme oldu,” diyen Fed Başkan Yardımcısı Janet Yellen, çeşitli faktörler göz önüne alındığında hisse fiyatlarının balona işaret eden koşullarda olmadığını savundu. Konut piyasası gibi diğer olası varlık balonları hakkında yöneltilen soruya ise Yellen, fiyatlardaki yükselmenin piyasanın verdiği “mantıklı bir cevap” olduğunu belirtti.
Nouriel Roubini: “Köpüklenme işaretleri var”
Birçok ülkede ailelerin konuta yatırdıkları özvarlıkların, ABD’deki subprime mortgage balonu döneminden daha büyük olduğunu belirtti. Roubini şöyle devam etti: “Beş yılın ardından şimdi de tam bir balon değilse de köpüklenme işaretleri, İsviçre, İsveç, Norveç, Finlandiya, Fransa, Almanya, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda ve yeniden sahneye çıkan İngiltere (tamam, Londra) konut piyasalarında öne çıkıyor.”
Marc Faber: “Balon riskini merkez bankaları büyütüyor”
Dr. Kıyamet lakaplı ünlü İsviçreli yatırımcı Marc Faber’e göre küresel piyasalarda balon olgusu yakın bir tehlike. Amerikan yayın kuruluşu CNBC’ye konuşan Faber, finans sektörünün her alanında balon oluştuğuna dikkat çeken Faber, bunun merkez bankalarının politikalarından kaynakladığını söyledi. Faber aynı zamanda parasal genişlemeye olumlu yaklaşan Fed’in başına geçmesi beklenen Janet Yellen’ın politikalarının küresel piyasalarda yeni balonlar oluşturabileceğini ifade ediyor .
Bili Gross: “Balon işaretleri var ama henüz risk yok”
Amerikan yayın kuruluşu CNBC’ye konuşan dünyanın en büyük özel tahvil fonları arasında yer alan PIMCO’nun kurucusu Bili Gross, tahvil piyasasının balon işaretleri verdiğini ancak patlayacak düzeyde olmadığını söyledi. Gross’a göre bunun nedeni Amerikan Merkez Bankası’nın yeni başkanı Janet Yellen’in federal fon oranlarını yıllarca düşük tutacak olması.
Paul Krugman: “Tam istihdam için balonlar oluşabilir”
Nobel ödüllü ekonomist Paul Krugman tam istihdama yaklaşabilmek için ekonomide balonlar oluşması gerekebileceğini düşünüyor. Geçen mart ayında balonlar için standart bir tanım olmadığını söyleyen Krugman artan balon endişesinin Fed Başkanı Ben Bernanke’ye ve onun yaptığı her şeye duyulan “derin nefretten” kaynaklandığını iddia etmişti.
Robert Shiller: “Alarm vermeye gerek yok ama kötüye gidebilir”
Bu yılın Nobel Ekonomi Ödülü’nü alan ABD’li ekonomist Robert Shiller, Alman Der Spiegel dergisine verdiği röportajda önemli uyanlar yaptı. Shiller, başta ABD olmak üzere birçok ülkede borsalardaki ani yükselişler ve hızla artan gayrimenkul fiyatlarının bir finansal balon yarattığını söyledi. Nobelli ekonomist, “Şu anda alarm haline geçmemiz gerektiğini söylemiyorum. Ancak birçok ülkede borsalar çok yüksek seviyelere tırmandı. Birçok ülkede gayrimenkul fiyatlarında ani bir yükseliş görüldü. Bunun sonu kötüye gidebilir” dedi.
Warren Buffet: “Hisseler şimdilik balon bölgesinde değil”
Dünyanın en zengin dördüncü kişisi Warren Buffett, CNBC’ye verdiği bir röportajda hisselerin en azından şimdilik balon bölgesinde olmadığını söyleyerek Buffett, “Hisseler balon seviyelerinde değil. Yatırımınızı çeşitlendirmek mi istiyorsunuz? Çeşitlendirmeyi nakitle mi yapacaksınız? Borsalar ile kıyaslandığında berbat bir yatırım olur. Uzun vadeli tahvil mi almayı düşünüyorsunuz. Bence bu da berbat bir tercih olur” ifadesine yer verdi.
Andy Xie: “Balon patlarsa Çin ve ABD’yi farklı etkiler”
Çin’in finans merkezi Şanghay’da çalışan ekonomist Andy Xie, Çin’deki gölge bankacılık endüstrisinin Amerikan Merkez Bankası’nın (Fed) parasal çıkışa başladığı dönemde ciddi bir likidite sıkıştırması ile karşı karşıya kalacağını söyledi. Xie, “Balon patladığında Çin ve ABD üzerindeki etkileri birbirinden oldukça farklı olacak. ABD’nin balonu borsalarda yoğunlaşmış durumda. ABD’nin borcu hızla artmıyor. Çin’deki balon ise borç ile katlanıyor. Bu nedenle yıkıcı gücü çok daha fazla olacaktır” dedi.
Laurence Fink: “Hisse senedi piyasasında devasa artış var”
BlackRock CEO’su Laurence Fink’e göre Fed’in parasal çıkışı balon benzeri piyasaları yatıştıracak kadar kısa zamanda başlayamaz. Fink, “Hisse senedi piyasasında devasa bir artış var. Şirket tahvillerinin spread’leri dramatik şekilde daralıyor” diye konuştu.
BlackRock, yönetimindeki 4.1 trilyon dolar ile dünyanın en büyük para yöneticisi konumunda.
Adam Parker: “Riskler var ama çok da endişeye gerek yok”
Morgan Stanley’in ABD borsalarından sorumlu baş stratejisti Adam Parker ABD borsalarına ilişkin aşağı yönlü riskler olduğunu söylüyor. Parker, öte yandan şimdilik piyasa hakkında çok da endişeli olmadığını belirtiyor. Parker, politika yapıcıların bugün işlem yapılan yüksek seviyelerden yumuşak iniş gerçekleştireceğine olan inancın balonları yarattığına şüphe olmadığını söylüyor.
