Biyoloji yeniden yazılıyor

Ekmek kızartma makinasını ecza dolabına dönüştürmek, araç benzin deposunu çim kırpıntılarıyla doldurmak… gece parlayan bitkilerle ev aydınlatmak… Radikal görünebilir. Çoktan hayata geçirildiler.

Araştırmacılar gerçek sorunlara çözüm üretebilecek yeni bir bilim tasarlıyor: Sentetik Biyoloji. Otomobil, akıllı telefon, internet gibi gelişen devrimci teknolojilerden biri olacak.

Sentetik Biyoloji, bireysel moleküllerden hücreye, doku ve hatta tüm organizmalara kadar sıfırdan DNA oluşturuyor. Oluşan bu yepyeni hücreye “sentetik hücre” demelerinin sebebi, hücrenin kimyasal olarak sentezlenmiş DNA parçalarından oluşmuş bir genom tarafından yönetiliyor olması. Bu bilim alanının varlık nedeni, ölümcül hastalıkların ortadan kaldırılması, daha iyi malzeme üretimi ve yenilenemeyen kaynaklara bağımlılığı azaltmak için biyolojik sistemler tasarlamak ve inşa etmek… Mevcut canlıların genomlarında değişiklikler yapmak yerine tamamen yeni tasarlanmış genomlara sahip canlılar oluşturmayı hedefleyen Sentetik Biyoloji, teknik, etik ve güvenlik gibi nedenlerle tartışma yaratıyor. Bu yüzden çalışma alanları sınırlandırılmış durumda. Moleküler biyoloji ve genetik teknolojileri geliştikçe bu alanda da önemli adımlar atılıyor.

Olası tehditler

İnsanın bir “canlı” tasarlaması haliyle bir takım kaygıları da beraberinde getiriyor. Örneğin; ya bir “sentetik organizma” laboratuvardan kaçarsa, doğadaki benzerlerinin soyunu tehlikeye atarsa, ya da değiştirilmiş genlerini onlara bulaştırırsa…  Sentetik canlıların üretildiği araştırmalar sıkı denetim ve güvenlik gerektiriyor.

Senaryolar muhtelif, kötü niyetli kişilerin eline geçerse olacaklar hayal bile edilemiyor… Zararlı proteinler üreterek ulusları tehdit etmek ya da toplu insan katliamları gerçekleştirmek için “sentetik canlı”lar üretebilmek! Yüksek maliyet ve teknik zorluklar bu tür terörist eylemleri engellese de gelecekte bu teknolojinin erişilebilir olması ürkütüyor.

Genom teknolojileri üreten California merkezli Synthetic Genomics’in kurucu ortaklarından Juan Enriquez bilimdeki gelişmelerden kaçınmanın, kaçmanın faydasız olduğuna dikkat çekiyor. Enriquez, Leighbureau-Indeks konuşmacısı. Her yıl dünyanın pek çok farklı köşesinde yaptığı ufuk açıcı konuşmalarla hayal gücümüzü zorluyor:  “Sentetik biyoloji liderliğindeki teknolojik sıçramaları hayal etmek zor. Bunu duyduğunuzda yaptığınız iş çok karanlık ve belirsiz gelebilir. Fakat bu bilim insanlarının çalışmaları hepimizi etkileyecek. Yarattıkları şeyler hayatımızı değiştirecek.”

Kaynak: http://discovermagazine.com/2013/oct/14-life-as-we-grow-it#.UimDI8ZT6z9 – http://biyolojiegitim.yyu.edu.tr/bmk/sentetikgenom2010.pdf

Etiket: Leighbureau, Indeks Konuşmacı Ajansı, sentetik biyoloji, sentetik organizmalar, genom, DNA, gelecek, fütürizm