Genetik teste dikkat
Genetik testler bir yandan erken tanı yoluyla hastalığın önlenmesini ve böylelikle binlerce yaşamı kurtarma olanağı sağlarken diğer yandan test sonuçlarının yanlış çıkması ya da yanlış değerlendirilmesi geri döndürülemez sonuçlara neden olabiliyor. DNA araştırmaları kanser riskinin tespit edilebilmesi için üstün atılımlara yol açmış olsa da doktorların sadece bilimle ilerlemeye çalışması artık çok tehlikeli.
İnsan genomu on yıl önce tam olarak sıralandığından bu yana, genetik alanında araştırmalar hızla ilerledi. Bugün 2.500’den fazla hastalığın (on yıl önce, bu sayı 900 civarındaydı) genetik bağlantısını bulmak için test kullanılıyor. Doktorlar da, gelişen teknolojiyi hevesle kucakladı. Bir kan testi ile pek çok kanser türünün tedavi edilebilir ya da önlenebilir olup olmadığına ve risklerine karar verebiliyorlar. Yalnız tek bir problem var: Doktorların pek çoğunun genetik hakkında çok az eğitimleri var ve bu eksiklik yıkıcı hatalara yol açabilir.
Utah Üniversitesi bünyesinde ulusal bir patoloji laboratuarı olan ARUP Laboratuarları, 2010 senesine ait 11 ayı baz alarak yaptığı bir araştırmaya göre üç kere yanlış genetik test siparişi verildiğini tespit etti. 2012’de Kanser dergisinde yayınlanan bir çalışmada da özel eğitimi olmayan doktorların yaptığı benzer hatalar üzerine. Doktorların en çok yaptığı hataların başında yanlış ya da gereksiz genetik test kullanımı, doğru test sonuçlarını yanlış yorumlama ve genetik durumu hakkında hastayı bilgilendirmede yetersizlik geliyor. Örneğin 41 yaşındaki Lupe Acosta meme kanseri için girdiği genetik testinden sonra doktorun test sonucunu yanlış yorumlaması yüzünden hiç gerekmediği halde rahim ameliyatına alınmış.
